جشن شهریورگان چیست؟

جشن شهریورگان، چهارم شهریورماه، یکی از آیین‌های کهن زرتشتی است که به بزرگداشت شهریور ایزد، نماد عدالت، فرمانروایی نیک، و نگهبان فلزات اختصاص دارد. این جشن با نیایش، روشن کردن آتش، پاکسازی، تقدیر از صنعتگران، دید و بازدید، و کمک به نیازمندان همراه است و مفاهیمی چون عدالت‌محوری، کار مفید، مهرورزی، و رهبری اخلاق‌مدار را ترویج می‌کند. شهریورگان همچنین با زادروز کوروش بزرگ و مرگ مانی هم‌زمان بوده و به‌عنوان الگویی بومی برای روز پدر ایرانی پیشنهاد شده است. احیای این جشن، تقویت هویت فرهنگی و پیوند نسل‌ها با ارزش‌های ایرانی را دنبال می‌کند.

آشنایی با جشن شهریورگان

شهریورگان، یکی از جشن اصیل ایران باستان است که در روز چهارم شهریورماه (مطابق با روز شهریور از ماه شهریور در تقویم زرتشتی) برگزار می‌شود. این جشن مانند دیگر جشن‌های مشابه در تقویم زرتشتی بر پایه‌ی تطابق روز و ماه با نام یک ایزد خاص شکل گرفته است. جشن‌هایی چون تیرگان، مهرگان، و سده نیز از همین قاعده پیروی می‌کنند.

شهریور ایزد در باورهای زرتشتی، نگهبان فلزات، سرزمین‌ها، و نماد شهریاری راستین و آسمانی است. در اوستا، او یکی از امشاسپندان شش‌گانه به شمار می‌رود که وظیفه‌ی حفظ پایداری، راستی، و رهبری نیک را بر عهده دارد.

به نقل از سایت  dorontash.com درباره جشن شهریورگان:

Shahrivargan festival is also known as Azar festival and is held on the fourth day of Shahrivar. Shahrivargan is also considered as the day of ancient Iranian fathers. This celebration is one of the 12 monthly masterpieces of Iranians and a part of Iranian water festivals. Historically, Shahrivargan coincides with the birthday of Shah Darab (Dariush) and Hazrat Mani. The rituals of this celebration include lighting a fire, gathering together, and sharing food with the needy.

جشن شهریورگان که با نام جشن آذر نیز شناخته می‌شود، در چهارمین روز از ماه شهریور برگزار می‌گردد. این روز همچنین به‌عنوان روز پدران باستانی ایران شناخته می‌شود. شهریورگان یکی از ۱۲ جشن‌ ماهیانه‌ی ایرانیان و بخشی از آیین‌های مرتبط با آب در فرهنگ ایران باستان است. از نظر تاریخی، این جشن با زادروز شاه داراب (داریوش) و حضرت مانی هم‌زمان است. از جمله آیین‌های این جشن می‌توان به روشن کردن آتش، گردهمایی خانوادگی و کمک غذایی به نیازمندان اشاره کرد.

تاریخ جشن شهریورگان چه روزی است؟

طبق گاهشماری زرتشتی، شهریورگان در روز چهارم شهریورماه برگزار می‌شود. در این روز، نام روز و ماه هر دو «شهریور» است و به همین دلیل، این روز برای گرامی‌داشت این امشاسپند بزرگ در نظر گرفته شده است. در تقویم خورشیدی، این روز معمولاً برابر با ۲۶ یا ۲۷ آگوست میلادی می‌شود، ولی بسته به سال، ممکن است کمی جابه‌جایی داشته باشد.

جشن دی‌ گان یا خُرّم‌روز یکی از آیین‌های کهن ایرانی است که در روز هشتم دی‌ماه و به‌ مناسبت هم‌نامی روز و ماه (دی‌به‌آذر) برگزار می‌شود؛ جشنی مذهبی با ریشه در آیین زرتشت که نماد آفرینش، روشنایی، مهرورزی و آشتی در دل زمستان است. در جشن دی گان با روشن‌کردن آتش، گردهمایی خانوادگی، هدیه دادن‌های ساده، پوشیدن لباس‌های روشن و صرف غذاهای گرم، روح همدلی و نیکی زنده می‌شود و همچنان در میان برخی خانواده‌های زرتشتی رواج دارد. دی‌گان برخلاف یلدا که اسطوره‌ای و ملی است، جنبه‌ای آیینی و دینی دارد، اما پیام‌هایی چون مهر، امید و نور را برای تمام انسان‌ها بازتاب می‌دهد.

شهریورگان به چه معناست؟

واژه‌ی «شهریور» در زبان اوستایی «Kshathra Vairya» (خشَترَ وَیریَه) خوانده می‌شود. این ترکیب را می‌توان به «شهریاری آرمانی» یا «فرمانروایی دلخواه» ترجمه کرد. این مفهوم در اوستا به معنای حاکمیتی مبتنی بر داد، راستی، و فروتنی است؛ فرمانروایی‌ای که نه با زور و سرکوب، بلکه با عشق و دانایی برقرار می‌شود.

در دوران باستان، شهریور به‌عنوان پناه مردم و حامی حکومت عادلانه شناخته می‌شد. این امشاسپند نه‌تنها محافظ پادشاهی معنوی، بلکه نگهبان فلزات نیز بود؛ زیرا فلزات نماد قدرت و استواری‌اند و باید در خدمت راستی باشند، نه ظلم و تباهی.

تاریخچه جشن باستانی شهریورگان

ریشه‌های جشن شهریورگان را باید در دوران هخامنشی و حتی پیش‌تر جست‌وجو کرد. در منابع پهلوی و اوستایی، شهریور به‌عنوان یکی از شش امشاسپند اصلی شناخته می‌شود که در آفرینش جهان و نگهداری آن نقشی بنیادین دارد. در ایران باستان، پادشاهان با الگوبرداری از امشاسپندان، سعی می‌کردند فرمانروایی خود را بر پایه‌ی داد و راستی بنا کنند و شهریور ایزد نماد این آرمان والا بود. در دوره‌ی ساسانی، برگزاری جشن‌های دینی با شکوه بیشتری همراه شد و شهریورگان به‌عنوان روزی برای نیایش، تفکر درباره عدالت اجتماعی، و تقدیر از فلزکاران و حافظان سرزمین گرامی داشته می‌شد. در این روز، مردم برای آشتی، مصالحه، و بازبینی عدالت فردی و اجتماعی اقدام می‌کردند.

در متون پهلوی نظیر “بندهش” و “دینکرد” نیز به اهمیت شهریور ایزد اشاره شده است؛ به‌عنوان نمونه، در بخش‌هایی از دینکرد، شهریور نماد نگهبانی از نظم و آبادانی زمین دانسته شده و مأمور حفظ ثروت‌ها و ابزارهای سازنده‌ی زندگی معرفی می‌شود. در اوستا نیز نام او در میان امشاسپندان آمده و ویژگی‌هایی همچون راست‌کرداری و حامی مردم بودن برایش ذکر شده است.

مرگ مانی، زادروز کوروش و روز پدر ایرانی در شهریورگان

مرگ مانی؛ روز خاموشی پیامبر نور و هنر

در تقویم فرهنگی ایران‌زمین، چهارم شهریور، روزی است که به مرگ مانی، پیامبر آیین مانوی نسبت داده می‌شود. مانی یکی از شخصیت‌های برجسته در تاریخ ادیان و فرهنگ ایران بود که تلاش کرد با ترکیب آموزه‌های دینی گوناگون مانند زرتشتی‌گری، بودیسم، مسیحیت و عرفان ایرانی، دینی جهان‌گرا و انسانی بنا نهد. او که هنر نقاشی و خوش‌نویسی را در خدمت دین قرار داد، همواره در تلاش برای ترویج نیکی، روشنی و پرهیز از دروغ و ظلم بود.

مرگ مانی، به‌دست حکومت ساسانی، نشان‌دهنده‌ی تنش میان جریان‌های دینی رسمی و نوگرا در تاریخ ایران است. او را در بند کشیدند و به مرگی جان‌سوز دچار کردند. گرامی‌داشت این روز، اگرچه بخشی از آیین زرتشتی نیست، اما در میان علاقه‌مندان به تاریخ اندیشه و هنر ایران، فرصتی برای تأمل بر مفهوم آزادی اندیشه، شکوفایی هنر، و حقانیت بیان عقاید است.

زادروز کوروش بزرگ؛ شهریار داد و آزادی

کوروش بزرگ، بنیان‌گذار شاهنشاهی هخامنشی و یکی از بزرگ‌ترین چهره‌های تاریخ ایران، چهره‌ای است که در فرهنگ جهانی نیز به‌عنوان پادشاهی دادگر شناخته می‌شود. برخی منابع پژوهشی و تاریخی، زادروز او را به چهارم شهریور نسبت می‌دهند. اگرچه شواهد قطعی در این‌باره در دست نیست، اما نزدیکی این روز به مفاهیم شهریاری آرمانی که شهریور ایزد نماینده‌ی آن است، دلیل انتخاب این تاریخ توسط علاقه‌مندان است.

کوروش، فرمانروایی بود که بر اساس حقوق بشر، احترام به اقوام، آزادی ادیان، و عدالت رفتار می‌کرد. منشور حقوق بشر او که در بابل کشف شد، هنوز الهام‌بخش اندیشمندان جهان است. بزرگداشت زادروز او در روز شهریورگان، پیوندی میان میراث معنوی (شهریور ایزد) و چهره‌ی تاریخی شهریاری نیکو برقرار می‌کند.

روز پدر ایرانی؛ الگویی از قدرت با مهربانی

با توجه به ویژگی‌های برجسته‌ی شهریور ایزد چون پایداری، فرمانروایی نیک، و حفاظت از خانواده و جامعه، برخی فعالان فرهنگی پیشنهاد کرده‌اند که چهارم شهریور، روز «پدر ایرانی» باشد. در این دیدگاه، پدر به‌عنوان ستون خانواده، نقشی همچون شهریور ایزد دارد؛ حافظ، مهربان، و در عین حال استوار.

در شرایطی که مناسبت‌های غربی مانند روز پدر در تقویم رسمی ایران جایگاهی دارند، احیای یک روز ملی و فرهنگی برای تقدیر از پدران بر اساس نمادهای بومی، گامی است در جهت تقویت هویت ایرانی و پیوند نسل‌ها با اسطوره‌های فرهنگی خود.

جشن آذرگان یکی از آیین‌های باستانی ایران است که در روز نهم آذرماه، به‌افتخار ایزد آذر و عنصر مقدس آتش برگزار می‌شود. این جشن نماد ستایش روشنایی، پاکی و عدالت است و ریشه در باورهای زرتشتی دارد. مردم با روشن کردن آتش، نیایش، نذر، و گردهمایی خانوادگی، این روز را گرامی می‌داشتند. آذرگان بازتابی از احترام ایرانیان به آتش به‌عنوان واسطه‌ای میان انسان و ایزدان و نماد معنوی روشنی و داوری است و امروزه نیز در میان زرتشتیان و علاقه‌مندان به فرهنگ ایرانی گاه برگزار می‌شود.

آیین‌ها و مراسم جشن شهریورگان

نیایش، ستایش و پاکسازی

آغاز روز با نیایش یکی از سنت‌های کهن ایرانی است. در روز شهریورگان، زرتشتیان با طهارت ظاهری و قلبی، به خواندن بخش‌هایی از اوستا مانند «یسنا»، «خرده‌اوستا» و دعاهای مربوط به شهریور ایزد می‌پردازند. این نیایش‌ها معمولاً در مکان‌هایی مقدس مانند آتشکده‌ها یا در خانه‌هایی که آتش پاک نگهداری می‌شود، انجام می‌پذیرد. محور اصلی این نیایش‌ها درخواست پایداری، راستی، و عدالت در زندگی شخصی و اجتماعی است.

همچنین، در این روز خانه‌ها و محل عبادت پاک‌سازی می‌شود. تمیز کردن ابزارهای فلزی، وسایل خانه، یا حتی لباس‌ها، نمادی از تطهیر درونی و بیرونی است. گاه از خاکستر آتش مقدس برای برکت‌بخشی به خانه یا مزارع استفاده می‌شود که نشانی از باور به تطهیر و باروری در این روز خاص است.

روشن‌کردن آتش و تقدیس فلزات

یکی از مهم‌ترین آیین‌های جشن شهریورگان، روشن‌کردن آتش پاک است. آتش، در فرهنگ زرتشتی، نماد فروغ ایزدی و راستی است و روشن‌کردن آن در چنین روزی، تقویت پیوند با مینوی را نشان می‌دهد. این آتش نه‌فقط برای گرما یا نور، بلکه به‌عنوان عنصر مقدس مورد احترام است.

در کنار آتش، گاه فلزاتی همچون نقره، مس یا آهن قرار داده می‌شود. این فلزات، که شهریور ایزد نگهبان آن‌هاست، نماد قدرت، پایداری و ابزار زندگی‌اند. قرار دادن آن‌ها در کنار آتش، ترکیب راستی (آتش) و قدرت (فلز) را تداعی می‌کند؛ چیزی که در رهبری درست و عدالت‌محور نیز باید دیده شود.

گرامی‌داشت صنعتگران و آهنگران

شهریور ایزد به‌عنوان حامی فلزات و صنعت فلزکاری، رابطه‌ای نزدیک با مشاغلی چون آهنگری، زرگری، نقره‌کاری، و حتی معماری دارد. از این‌رو، روز شهریورگان فرصتی برای تجلیل از صنعتگران و استادکارانی است که با تلاش خود، چرخ زندگی را به گردش درمی‌آورند.

در برخی جوامع زرتشتی، در این روز برای آهنگران و زرگران هدیه‌ای در نظر گرفته می‌شود یا مراسم نمادینی برای بزرگداشت آن‌ها برگزار می‌شود. این کار نه‌تنها پاسداشت تلاش و مهارت آنان است، بلکه پیامی فرهنگی در زمینه‌ی ارج نهادن به کار مفید و سازنده دارد.

هدف از این نیایش‌ها، طلب برکت، پاکی، روشنایی درونی، و حفاظت از بدی‌ها و تاریکی‌هاست. بسیاری از شرکت‌کنندگان در این مراسم، هنگام نیایش، دست‌ها را به سوی آتش بالا می‌برند یا نگاه خود را به شعله‌ها می‌دوزند؛ چرا که معتقدند آتش، واسطه‌ای میان انسان و جهان مینَوی است. این مراسم، لحظاتی آرام، تفکرانگیز و سرشار از حس احترام و فروتنی در برابر طبیعت و نیروهای کیهانی را فراهم می‌آورد. نیایش در تمامی جشن های باستان ایران از جمله جشن اردیبهشتگان وجود دارد.

دید و بازدید، آشتی و مهرورزی

جشن شهریورگان، همانند دیگر جشن‌های ایرانی، زمان صلح، مهرورزی و همدلی است. در این روز، خانواده‌ها گرد هم می‌آیند، از یکدیگر دلجویی می‌کنند و کدورت‌ها را کنار می‌گذارند. سفره‌هایی رنگین گسترده می‌شود، خوراکی‌های سنتی تهیه می‌گردد و فضای خانه‌ها آکنده از مهر و دوستی می‌شود.

همچنین در این روز، بخشش و کمک به نیازمندان مورد تأکید قرار دارد. نیکی به دیگران، صدقه، هدیه‌دادن به کودکان یا سالمندان، همه از آیین‌هایی هستند که در متون پهلوی و سنت‌های زرتشتی به آن‌ها توصیه شده است.

از دیگر آیین‌هایی که در برخی متون مانند “شایست ناشایست” و “روایات داراب هرمزدیار” بدان اشاره شده، “آب‌پاشی با آب پاک” یا شست‌وشوی نمادین است که در روزهای خاص انجام می‌شد و در روز شهریورگان نیز، گاه به‌عنوان نماد پاکی درونی و بیرونی، انجام می‌پذیرفت. همچنین در روایت‌هایی از جشن‌های محلی زرتشتیان، اشاره شده که در این روز، کودکان و نوجوانان فلزاتی کوچک مانند مدال یا حلقه از نقره دریافت می‌کردند تا پیوند معنوی با شهریور ایزد را از همان کودکی تجربه کنند.

در برخی نوشته‌های پژوهشی، از جمله آثار دکتر مهرداد بهار و احسان یارشاطر، شهریور ایزد در کنار دیگر امشاسپندان به‌عنوان نهادهای اخلاقیِ فعال در جامعه باستانی معرفی شده که در آیین‌های مرتبط با آن‌ها، نقش تربیتی برای مردم ایفا می‌شده است. این دیدگاه، نشان می‌دهد که جشن‌هایی مانند شهریورگان صرفاً جنبه‌ی آیینی نداشته، بلکه بستری برای آموزش اجتماعی و فرهنگی نیز بوده‌اند.

فلسفه و پیام‌های جشن شهریورگان

عدالت‌محوری و فرمانروایی اخلاق‌مدار

شهریور ایزد، نماینده‌ی مفهومی است که در دنیای امروز نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است: عدالت. فرمانروایی بر اساس داد، راستی، و انصاف، از ارکان این جشن به شمار می‌رود. در دنیای پرچالش امروز، که بی‌عدالتی در بسیاری از جوامع ریشه دوانده، یادآوری شهریاری نیک و اخلاق‌مدار می‌تواند الهام‌بخش تحول در فرد و جامعه باشد.

در حکومت شهریورگونه، فرمانروا نه به‌خاطر قدرت، بلکه به‌سبب شایستگی، دانایی و انصاف مورد احترام است. همین اصل را می‌توان در مدیریت خانواده، جامعه و حتی کسب‌وکار نیز به‌کار بست. جشن شهریورگان، به ما یادآوری می‌کند که «رهبری خوب» یعنی اداره‌ی عادلانه، نه استبداد.

پاسداشت صنعت و کار مفید

پیوند شهریور ایزد با فلزات، نه‌فقط ارتباط با قدرت فیزیکی، بلکه تأکیدی بر ارزش کار، تولید، و مهارت‌های فنی دارد. در فرهنگی که کار یدی و تولید ابزار به‌عنوان امری مقدس تلقی شود، کارگر، صنعتگر و تولیدکننده جایگاه والایی پیدا می‌کند.

امروزه که صنعت و فناوری جزو پایه‌های تمدن مدرن‌اند، بازخوانی جایگاه شهریور ایزد می‌تواند موجب افزایش احترام به کارگران، مهندسان، و صنعتگران شود. به‌ویژه در جوامعی که تولید داخلی و کار فنی رو به افول است، این پیام فرهنگی می‌تواند مشوقی برای رشد و توسعه باشد.

جشن بمو یکی از آیین‌های کهن و طبیعت‌محور مردم کردستان است که هر ساله با آغاز بهار و رویش گیاه خودرو و معطر «بمو» در دامنه‌های کوهستانی برگزار می‌شود. این جشن با ریشه‌های پیشااسلامی، نمادی از تجدید حیات، پیوند انسان با طبیعت، و تقویت روح جمعی و هویت فرهنگی محلی‌ست. در آن، مردم با پوشیدن لباس‌های سنتی، چیدن گیاه بمو، پخت غذاهای محلی، موسیقی و رقص کردی، و برافروختن آتش، به استقبال سال نو می‌روند. بمو نه‌تنها آیینی برای تجلیل از طبیعت، بلکه فرصتی برای انسجام اجتماعی، انتقال سنت‌ها و احیای ارزش‌های زیست‌بومی است که در دنیای مدرن، بیش از همیشه به آن نیاز داریم.

آشتی، فروتنی و همبستگی اجتماعی

پیام دیگر جشن شهریورگان، ضرورت فروتنی، مدارا و اصلاح روابط انسانی است. در این روز، مردم به‌جای درگیری و رقابت، به همدلی و دوستی دعوت می‌شوند. این مفاهیم، اگرچه در ظاهر ساده به‌نظر می‌رسند، اما بنیان‌های جامعه‌ای سالم و پایدار را تشکیل می‌دهند.

برقراری صلح میان خانواده‌ها، دوستی‌های از‌دست‌رفته، یا حتی گذشت از خطای دیگران، همه جلوه‌هایی از روح شهریورگان است. در این مسیر، شخص نه‌تنها خود را تعالی می‌دهد، بلکه جامعه را نیز به سوی همزیستی بهتر سوق می‌دهد.

جشن شهریورگان در روزگار معاصر

با وجود گذشت هزاران سال از پیدایش جشن شهریورگان، امروزه نیز زرتشتیان و علاقه‌مندان فرهنگ کهن ایران، این روز را گرامی می‌دارند. در شهرهایی چون یزد، کرمان، تهران، و نقاطی از هند (پارس‌ها)، مراسم نیایش، سخنرانی، و گردهمایی‌های فرهنگی برگزار می‌شود.

علاقه‌مندان به هویت ایرانی نیز در شبکه‌های اجتماعی و فضاهای فرهنگی، درباره‌ی مفاهیم عمیق این جشن سخن می‌گویند و بر احیای آن در میان نسل‌های جوان تأکید دارند.

جشن مهرگان، یکی از کهن‌ترین آیین‌های ایرانی با ریشه‌هایی در دوران پیشا‌هخامنشی و باورهای زرتشتی است که در روز شانزدهم مهرماه برای بزرگداشت ایزد مهر، نماد خورشید، روشنایی، دوستی و عدالت برگزار می‌شود. این جشن با آداب ویژه‌ای چون نیایش، روشن کردن آتش، پوشیدن لباس‌های رنگارنگ، چیدن سفره‌ای شامل میوه‌های پاییزی، خوراک‌های سنتی و اجرای موسیقی و رقص همراه است. عید مهرگان در ادبیات فارسی نیز جایگاهی رفیع دارد و امروزه همچنان در میان زرتشتیان ایران برگزار می‌شود. این آیین، نماد پیروزی نیکی بر بدی و فرصتی برای تجلیل از مهر و همبستگی انسانی است.

چرا باید جشن شهریورگان را گرامی داشت؟

بازگشت به ریشه‌های فرهنگی

شهریورگان یکی از نمادهای زنده‌ی میراث فکری و فرهنگی ایرانیان است. گرامی‌داشت این جشن، به‌معنای زنده نگه‌داشتن ارزش‌هایی است که قرن‌ها در دل این تمدن شکوفا وجود داشته‌اند. در زمانی که بسیاری از مناسبت‌ها و آیین‌های بیگانه در حال جایگزینی با سنت‌های ملی ما هستند، زنده‌کردن شهریورگان، حرکتی در جهت پاسداشت هویت ایرانی است.

شناخت این جشن، نه‌فقط برای زرتشتیان، بلکه برای همه‌ی ایرانیان اهمیت دارد. این جشن می‌تواند پلی باشد میان نسل‌ها و فرصتی برای آموزش تاریخ، اخلاق و فرهنگ به جوانان.

الهام‌بخشی برای زندگی امروز

مفاهیم نهفته در جشن شهریورگان – از عدالت‌طلبی تا احترام به کار، از فروتنی تا فرمانروایی نیک – همه می‌توانند راهنماهایی برای زندگی امروز ما باشند. در دنیای پر از چالش، فشار، و نابرابری، بازگشت به ارزش‌های کهن می‌تواند روح را آرام کند و مسیر زندگی را معنا ببخشد.

چه در سطح فردی و چه در سطح اجتماعی، این جشن دعوتی است برای بهتر شدن، درست زیستن، و ایجاد جامعه‌ای متعادل‌تر.

الگویی برای جشن‌های ایرانی-بومی

برگزاری جشن‌هایی مثل شهریورگان، نشان می‌دهد که ایران‌زمین خود دارای مناسبت‌هایی بسیار غنی، زیبا، و پرمفهوم است. این جشن می‌تواند جایگزینی مناسب، فاخر و اصیل برای بسیاری از مناسبت‌های وارداتی باشد که ریشه‌ای در فرهنگ ما ندارند.

با تقویت این جشن‌ها، نه‌فقط میراث فرهنگی حفظ می‌شود، بلکه حس تعلق نسل‌های آینده به این سرزمین نیز افزایش می‌یابد.

جشن بهمنگان، یکی از کهن‌ترین آیین‌های ایرانی و زرتشتی، در دوم بهمن‌ماه (بهمن‌روز از ماه بهمن) برگزار می‌شود و به پاسداشت اندیشه نیک، خرد الهی و مهربانی با حیوانات اختصاص دارد. این جشن که به امشاسپند وهومنه (بهمن) مربوط است، با آیین‌هایی چون پخت آش گیاهی بهمنگان، پرهیز از خشونت و مصرف گوشت، دید و بازدید، پهن کردن سفره‌ای نمادین، نیایش‌های گروهی و کمک به حیوانات برگزار می‌شود. فلسفه‌ی اصلی بهمنگان، تأکید بر منش نیک، همزیستی با طبیعت، اخلاق‌مداری و صلح‌طلبی است؛ آموزه‌هایی که در جهان امروز همچنان الهام‌بخش و کاربردی‌اند.

سخن پایانی

جشن شهریورگان، فراتر از یک مناسبت تقویمی، نمادی از آرمان‌های والای انسانی است. مفاهیمی چون عدالت، شهریاری نیک، قدرت در خدمت اخلاق، و احترام به کار و تلاش، از این جشن، آیینی زنده و ماندگار ساخته‌اند. چه زرتشتی باشیم و چه تنها علاقه‌مند به فرهنگ ایران، این جشن می‌تواند ما را به ژرفای هویت تاریخی‌مان پیوند دهد و الهام‌بخش ما در مسیر زندگی باشد.

سوالات متداول

• جشن شهریورگان دقیقاً چه مفهومی دارد و به کدام ایزد مربوط است؟

جشن شهریورگان، در بزرگداشت شهریور ایزد برگزار می‌شود؛ ایزدی که در باور زرتشتی نماینده عدالت، فرمانروایی نیک و نگهبان فلزات است. این جشن در روز چهارم شهریور، یعنی روزی که نام روز و ماه با هم برابر است، گرامی داشته می‌شود.

• چه آیین‌هایی در روز شهریورگان انجام می‌شود؟

از مهم‌ترین آیین‌ها می‌توان به نیایش، روشن کردن آتش، تمیز کردن فلزات، گرامیداشت صنعتگران، دید و بازدید، آشتی و کمک به نیازمندان اشاره کرد. همچنین در این روز برخی، تولد کوروش بزرگ و روز پدر ایرانی را نیز گرامی می‌دارند.

• چرا احیای جشن‌هایی مثل شهریورگان در روزگار امروز اهمیت دارد؟

این جشن‌ها ریشه در هویت فرهنگی ما دارند و با مفاهیمی چون عدالت، احترام به کار، مهرورزی و رهبری اخلاق‌مدار گره خورده‌اند. احیای آن‌ها می‌تواند به تقویت هویت ملی و آموزش ارزش‌های انسانی به نسل جدید کمک کند.