قوانین بازی بسکتبال به صورت خلاصه
| بخش | توضیحات |
|---|---|
| تعریف بازی بسکتبال | یک ورزش گروهی که در آن دو تیم پنج نفره با هدف کسب امتیاز از طریق پرتاب توپ به سبد رقابت می‌کنند. |
| ابعاد و اندازه زمین بسکتبال | زمین مستطیل‌شکل با ابعاد استاندارد ۲۸ متر طول و ۱۵ متر عرض، کف زمین معمولاً از جنس پارکت. |
| لوازم و تجهیزات | شامل توپ، تخته و حلقه که برای انجام بازی ضروری هستند. |
| توپ بسکتبال | کروی، معمولاً از چرم یا لاستیک، محیط ۷۸ سانتی‌متر، وزن ۶۰۰ تا ۶۵۰ گرم، سایز ۷ برای بزرگسالان. |
| ابعاد تخته و حلقه | طول تخته ۱.۸ متر، عرض ۱.۲ متر، قطر حلقه ۴۵ سانتی‌متر، ارتفاع حلقه از زمین ۳ متر. |
| تعداد کوارترها | ۴ کوارتر ۱۰ دقیقه‌ای، در صورت تساوی، وقت اضافه ۵ دقیقه‌ای تا مشخص شدن برنده. |
| وقت استراحت | ۲ وقت استراحت ۱ دقیقه‌ای در نیمه اول، ۳ وقت در نیمه دوم، ۱ وقت در وقت اضافه. |
| قوانین امتیازدهی | ۳ امتیاز برای پرتاب خارج از محوطه ۳ امتیازی، ۲ امتیاز برای داخل محوطه، ۱ امتیاز برای پرتاب آزاد. |
| تخلفات | ۳ ثانیه (توقف در محوطه ذوزنقه)، ۸ ثانیه (عبور توپ از نیمه)، ۲۴ ثانیه (زمان حمله)، رانینگ، دبل، پای پیوت. |
| خطاهای بازی | خطای فردی، غیر ورزشی، طرفین، اخراج، تیمی، فنی، تماس با حلقه، قانون پنج خطا، خطای نیمه. |
| قوانین لباس بازیکنان | پیراهن و شورت هم‌رنگ، شماره‌گذاری از ۴ تا ۱۵، ممنوعیت پیراهن آستین‌دار مگر با مجوز پزشک. |
سوالات متداول
- چرا بازی بسکتبال در ۴ کوارتر برگزار می‌شود و مثلاً نیمه‌ای مثل فوتبال ندارد؟
بازی بسکتبال به دلیل سرعت بالا و نیاز به استراحت بازیکنان به ۴ کوارتر ۱۰ دقیقه‌ای تقسیم شده است. این ساختار باعث می‌شود بازیکنان انرژی خود را مدیریت کرده و مربیان فرصت بیشتری برای تغییر تاکتیک‌ها داشته باشند.
- چطور می‌توان یک تیم بسکتبال موفق داشت؟
داشتن یک تیم بسکتبال موفق نیازمند ترکیبی از مهارت‌های فردی، هماهنگی تیمی، استراتژی‌های مناسب و تمرین مداوم است. همچنین، یک مربی خوب و مدیریت صحیح بازیکنان نیز تأثیر زیادی در موفقیت تیم دارد.
- چرا توپ بسکتبال نارنجی است و نه رنگ دیگری؟
توپ‌های بسکتبال در ابتدا قهوه‌ای بودند، اما در دهه ۱۹۵۰ نارنجی شدند تا دید بهتری داشته باشند. این تغییر به بازیکنان و تماشاگران کمک کرد تا توپ را راحت‌تر در زمین و هنگام پرتاب دنبال کنند.
- اگر زمان بازی تمام شود و نتیجه مساوی باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟
در چنین حالتی، وقت اضافه (Over Time) به مدت ۵ دقیقه در نظر گرفته می‌شود. اگر باز هم مساوی باشد، وقت اضافه‌های بیشتری برگزار خواهد شد تا یک تیم برنده شود.
- آیا ممکن است در یک بازی بسکتبال هیچ خطایی اعلام نشود؟
تقریباً غیرممکن است! بسکتبال یک ورزش پرتحرک و فیزیکی است و معمولاً در هر بازی چندین خطا رخ می‌دهد. حتی تیم‌های حرفه‌ای هم بدون خطا بازی نمی‌کنند.
- چرا بازیکنان بسکتبال معمولاً قد بلند هستند؟
قد بلند به بازیکنان در پرتاب، ریباند و دفاع کمک میکند. البته بازیکنان کوتاه‌قد نیز می‌توانند با سرعت بالا و تکنیک مناسب در این ورزش موفق باشند.
- چرا تخته پشت حلقه در بازی بسکتبال وجود دارد؟
تخته باعث می‌شود پرتاب‌های بازیکنان دقیق‌تر باشد و شانس گل زدن افزایش یابد. همچنین، به بازیکنان کمک میکند که از تخته برای تغییر مسیر توپ و اجرای تاکتیک‌های خاص استفاده کنند.
- آیا امکان دارد یک بازیکن در تمام ۴ کوارتر بازی کند؟
بله، اما معمولاً مربیان این کار را انجام نمی‌دهند. بسکتبال نیاز به استقامت بالایی دارد و بازیکنان برای حفظ انرژی و جلوگیری از خستگی، به صورت چرخشی تعویض می‌شوند.
- چرا قانون ۲۴ ثانیه برای حمله در بسکتبال وجود دارد؟
این قانون برای افزایش هیجان بازی و جلوگیری از وقت‌کشی تیم‌ها وضع شده است. بدون این قانون، تیم‌ها می‌توانستند برای مدت طولانی توپ را در اختیار داشته باشند و بازی کسل‌کننده می‌شد.
- اگر توپ درون سبد بچرخد و بیرون بیاید، گل محسوب می‌شود؟
خیر، توپ باید کاملاً از داخل حلقه عبور کند تا امتیاز ثبت شود. اگر توپ فقط درون سبد بچرخد و دوباره خارج شود، گل محسوب نمی‌شود.
بسکتبال یک ورزش گروهی بوده که در یک زمین مستطیل شکل انجام می شود. در این ورزش دو تیم پنج نفره به رویارویی با یکدیگر می پردازند و با پرتاب توپ به درون سبد امتیاز دریافت می کنند. در پایان نیز هر تیمی که امتیاز بیشتری دریافت کرده، برنده بازی خواهد بود. البته برای موفقیت در این بازی گروهی و انجام صحیح و اصولی آن می بایست قوانین آن آشنایی داشته باشید. قوانین بازی بسکتبال نیز براساس نوع این ورزش، محیط بازی، شرایط بازی، تعداد بازیکنان و … تعریف شده است. به صورت خلاصه می توان قوانین بازی بسکتبال را به تعریف بازی بسکتبال، ابعاد و اندازه زمین بسکتبال، لوازم و تجهیزات بازی بسکتبال، تعداد بازیکنان و کادر فنی یک تیم بستکبال برای مسابقه، قوانین مربوط به زمان (Time) در مسابقه بسکتبال، قوانین بازی بسکتبال، تخلفات در بازی بسکتبال، خطاهای بازی بسکتبال و قوانین مربوط به لباس بازیکنان بسکتبال دسته بندی کرد. در ادامه برای آشنایی بر هر یک از این بخش های قوانین بازی بسکتبال براساس آخرین تغییرات با ما همراه باشید.
تعریف بازی بسکتبال
بازی رسمی و گروهی بسکتبال به عنوان یکی از محبوب ترین ورزش های پر تحرک به صورت دو تیم 5 نفره تعریف شده و هر کدام از تیم ها با به حرکت درآوردن توپ و عبور از بین بازیکنان تیم مقابل به ازای هر توپی که در سبد می اندازند (گل زدن)، امتیاز دریافت می کنند. در مقابل نیز برای جلوگیری گل زدن تیم مقابل به دفاع از سبد خود پرداخت و از وارد شدن توپ به سبد توسط بازیکنان تیم مقابل ممانعت به عمل می آورند.
ابعاد و اندازه زمین بسکتبال
به طور کلی زمین بسکتبال مستطیل شکل بوده و سطح کف آن مسطح و اغلب از جنس پارکت است. از نظر ابعاد نیز طول استاندارد زمین بسکتبال 28 متر و عرض آن 15 متر بوده و خطوط زمین نیز با رنگ بندی سفید با سایر 5 سانتی متر خط کشی شده است. ارتفاع سطح سالن هیا بسکتبال حداقل 7 متر می باشد و سایر موانع و تجهیزات در فواصل 2 متری از زمین بازی قرار می گیرند.
لوازم و تجهیزات بازی بسکتبال
از بین لوازم و تجهیزات اصلی بازی بسکتبال می توان از توپ، تخته و حلقه نام برد. در واقع اگر هر یک از این لوازم نباشد، امکان انجام این بازی گروهی نبوده و بازیکنان قادر با مقابل گروهی با یکدیگر نخواهند بود.
توپ بسکتبال
توپ بسکتبال نیز مانند ورزش های فوتبال، هندبال و والیبال کروی شکل بود و جنس از معمولاً از چرم، لاستیک یا ترکیبی از مواد مصنوعی است. محیط توپ بسکتبال تقریباً 78 سانتی متر و با وزن تقریبی 600 تا 650 تولید شده است. البته باید گفت که اندازه توپ بسکتبال برای بزرگسالان سایز 7 بوده و برای سایر رده های سنی ابعاد و اندازه آن متفاوت می باشد.
ابعاد تخته و حلقه بسکتبال
در حالت استاندارد طول تخته بسکتبال 1.8 متر (180 سانتی متر) و عرض 1.2 متر (120 سانتی متر) است. علاوه بر این در وسط تخته یک مستطیل با ابعاد 59 سانتی متر (طول) و 45 سانتی متر (عرض) رسم شده و حتماً باید فاصله بین حلقه تا تخته 15 سانتی متر باشد. قطر حلقه بسکتبال نیز در حالت استاندارد 45 سانتی متر بوده، به گونه ای که دو تو پ بسکتبال با سایز 7 را به اندکی فشار بتوان از داخل حلقه عبور داد. ارتفاع بین حلقه و تور نیز تقریباً 40 تا 45 سانتی متر است و حلقه نیز باید در ارتفاع 3 متری از سطح زمین بر روی تخته نصب گردد.
تعداد کوارتر و قوانین بازی بسکتبال مروبط به زمان (Time) در مسابقه
در حالت کلی تعداد بازیکنان بسکتبال در هر باز ی12 نفر می باشد. که در 4 کوارتر 10 دقیقه به مصاف یکدیگر می روند. علاوه بر این هر تیم یک مربی و یک کمک مربی داشته، که وظیفه هدایت و راهنمایی بازیکنان را در طول بازی بر عهده دارند. البته در بازی 5 بازیکن در زمینت حضور داشته و بقیه ذخیره هستند.
قوانین مربوط به زمان (Time) در مسابقات بسکتبال در ۳ دسته: وقت بازی، وقت اضافه، و وقت استراحت قرار می گیرند.
وقت بازی(Time to play)
همان گونه که در بخش قبل گفتیم بازی بسکتبال در 4 کوارتر 10 دقیقه ای برگزار شده و این بازه زمانی صرفاً زمان مفید بازی است. یعنی به محض خروج توپ از زمین یا چنانچه توپ در جریان بازی نباشد، زمان متوقف می گردد. در این رابطه نیز کوارتر اول و دوم را نیمه اول بازی و کوارتر سوم و چهارم را نیمه دوم بازی می نامند. به منظور تجدید نیروی بازیکنان نیز بین هر کوارتر 2 دقیقه و بین نیمه اول و دوم 15 دقیقه وقت استراحت در نظر گرفته شده است.
وقت اضافه (Over Time)
در بازی بسکتبال مساوی معنا ندارد و و یک تیم باید به عنوان برنده از زمین خارج شود. چنانچه در پایان وقت قانونی بازی (۴ کوارتر ۱۰ دقیقه ای) نتیجه بازی برابر شود، وقت اضافه ۵ دقیقه ای در نظر گرفته شده و چنانچه نتیجه مساوی تکرار شود؛ آنقدر وقت اضافه تکرار خواهد شد تا یک تیم به امتیاز بالاتر دست پیدا کند. در بین هر ۵ دقیقه وقت اضافه نیز ۲ دقیقه به عنوان وقت استراحت در نظر گرفته شده است.
وقت استراحت (Time out)
در بازی بسکتبال برای هر تیم درخلال نیمه اول ۲ وقت استراحت ۱ دقیقه ای و در نیمه دوم بازی در خلال آن ۳ وقت استراحت ۱ دقیقه در نظر گرفته شده است. که معمولاً مربیان هر دو تیم از آن برای یادآوری نکات تاکتیکی و کاستن میزان حملات حریف استفاده می کنند. در وقت های اضافه بازی نیز حق استفاده از ۱ وقت استراحت ۱ دقیقه ای برخوردار می باشند. بازی بسکتبال در ابتدا با جامپ بال از محوطه دایره وسط زمین آغاز شده و در هر نیمه زمین ها عوض می شوند. گل زمانی محسوب شده که توپ از بالای سبد وارد آن شود و هر گل دارای امتیاز های متفاوتی است به عنوان مثال توپی که از پشت محوطه ۳ امتیازی زمین وارد سبد شود، امتیاز آن گل ۳ خواهد بود و اگر از داخل محوطه 2 امتیازی وارد سبد شود، امتیاز گل ۲ خواهد بود و توپ قرار گرفته در سبد از پشت خط پرواز آزاد، امتیاز ۱ گل را در بر خواهد داشت.
تخلفات در بازی بسکتبال
تخلفات در بازی بسکتبال شامل ۶ مورد از جمله تخلف ۳ ثانیه، ۸ ثانیه، ۲۴ ثانیه، رانینگ، دبل و پای پیوت می شود. که جریمه آنها از دست دادن مالکیت توپ و در اختیار گذاشتن توپ به تبم حریف است.
تخلف ۳ ثانیه: زمانی که یک تیم توپ را در اختیار دارد، هیچکدام از بازیکنان تیم صاحب توپ نباید بیشتر از ۳ ثانیه در محوطه ذوزنقه ای تیم حریف توقف نمایند؛ که این شامل خطوط محوطه نیز می شود. که در این صورت داور بازی را متوقف نموده و توپ به تیم حریف واگذار می گردد.
تخلف ۸ ثانیه: هنگامی که یک بازیکن در محوطه زمین خود صاحب توپ می شود، تنها ۸ ثانیه فرصت دارد تا توپ را به زمین حریف برساند. درر غیر این صورت تخلف محسوب شدهو توپ در اختیار تیم حربف قرار می گیرد.
تخلف ۲۴ ثانیه: تیمی که صاحب توپ باشد، می بایست طی ۲۴ ثانیه توپ را وارد سبد تیم مقابل یا توپ را به سمت سبد حریف روانه کند. در غیر این صورت تخلف محسوب شده و تو.پ به تیم مقابل داده می شود.
تخلف رانینگ: هنگامی که بازیکن توپ را در دست گرفته باشد و اقدام به قدم برداشتن به اطراف کند، تخلف رانینگ محسوب شده و سپس داور با متوقف کردن بازی، توپ را در اختیار تیم حریف قرار می دهد.
تخلف دبل: زمانی دریبل زدن آغاز می شود که بازیکنی توپ را در کنترل خود دارد و با زدن آن بر روی زمین مجدداً پیش از اینکه بازیکن دیگری توپ را لمس کند، در اختیار داشته باشد و موقعی دربیل پایان می باید که بازیکن توپ را در دست گرفته و استراحت نماید.
تخلف پای پیوت: اگر بازیکنی توپ را در دست و یک پای خود را ثابت و با پای دیگر به سمتی اقدام به حرکت کند، پایی که ثابت باشد را پای پیوت می نامند و این یکی از تخلفات در بازی بسکتبال به شمار می رود.
طبق گفته سایت owayo:
در بسکتبال چهار نوع خطا وجود دارد:
• خطای شخصی: تماس نامنظم (خطای دفاعی، خطای تهاجمی)
• خطای فنی: تخلفات فنی و عدم انضباط (مثلاً بی توجهی به تصمیمات داور، تحریک، تعداد بازیکنان زیاد در زمین)
• خطای غیرورزشی: خطای غیرورزشی یک خطای فنی غیر تماسی است که شامل رفتار غیرمنصفانه، غیراخلاقی، غیر شرافتمندانه یا هر رفتاری است که مطابق با روح بازی جوانمردانه نباشد.
• خطای رد صلاحیت: رفتار غیرورزشی آشکار
خطاهای بازی بسکتبال
براساس آخرین قوانین و تغییرات بازی بسکتبال، خطاهای این ورزش گروهی در 9 مورد شامل خطای فردی، خطای غیر ورزشی، خطای طرفین، خطای اخراج یا دیسکالیفه، خطای تیمی، خطای فنی، خطای تماس با توپ بر روی حلقه، قانون پنج خطا و خطای نیمه تعریف شده است.
قوانین مربوط به لباس بازیکنان بسکتبال
براساس قوانین وضع شده برای بازی و مسابقات بسکتبال بازیکنان هر تیم می بایست از پیراهن و شورت هم رنگ و یک شکل استفاده کنند. به گونه ای که قسمت جلو و پشت لباس ها هم رنگ با یکدیگر باشند. نکته قابل توجه اینکه اغلب لباس بازیکنان بسکتبال از اعداد ۴ الی ۱۵ شماره گذاری شده، که شماره های قسمت جلو پیراهن ۱۰ سانتی متر و شماره های پشت پیراهن به عرض ۲۰ سانتی متر طراحی شده و روی لباس ها نصب یا حک می گردد. اعداد نوشته شده روی لباس بازیکنان حتماً باید برای تیم داوری و منشی بازی قابل رؤیت بوده و شماره ها نباید کوچکتر از اندازه تعیین شده باشند. لازم به ذکر است که رنگ پیراهن باید از رنگ شماره متفاوت باشد. از طرف دیگر در مسابقه بسکتبال استفاده از پیراهن آستین دار و تی شرت در زیر پیراهن بازی به جزء در مواقعی که پزشک به صورت کتبی مجوز آن را صادر کرده باشد، غیر قانونی بوده و ممنوع است.