حساسیت به روغن زیتون چه علائمی دارد؟

علائم و دلایل حساسیت به روغن زیتون شامل مواردی مانند خارش، قرمزی و تورم پوست، مشکلات گوارشی یا حتی علائم تنفسی هستند و به‌دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به ترکیبات موجود در این روغن رخ می‌دهند. حساسیت به این روغن بسیار نادر است و در صورت تشخیص‌ندادن و درمان‌نکردن می‌تواند خطرناک باشد. اگر پس‌‎از مصرف یا تماس با روغن زیتون دچار چنین علائمی شدید، ممکن است به این ماده حساسیت داشته باشید. برای اینکه همه چیز را در مورد علائم، دلایل و نکات مرتبط با حساسیت به روغن زیتون بدانید تا انتها با ما همراه باشید.

حساسیت به روغن زیتون چیست؟

حساسیت به روغن زیتون به واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن نسبت به ترکیبات موجود در این روغن گفته می‌شود. سیستم ایمنی در افراد حساس، روغن زیتون یا ترکیبات خاصی از آن را به‌عنوان یک ماده مضر شناسایی می‌کند و با تولید آنتی‌بادی‌ها واکنش نشان می‌دهد. این واکنش‌ها می‌توانند خفیف تا شدید باشند و در برخی موارد حتی باعث بروز شوک آنافیلاکتیک شوند. در این باره در وب‌سایت healthline.com در این مورد چنین نوشته شده است:

«آلرژی غذایی یک واکنش منفی بدن به یک ماده غذایی ازسوی سیستم ایمنی است. بدن در پاسخ به یک ماده غذایی، آنتی‌بادی ایمونوگلوبولین (E (IgE تولید می‌کند. اگر آن ماده غذایی مصرف شود به آنتی‌بادی IgE متصل می‌شود؛ درنتیجه، مواد شیمیایی مانند هیستامین آزاد می‌شوند و واکنش آلرژیک رخ می‌دهد».

“احتمال ایجاد واکنش آلرژیک در میوه زیتون بیشتر از روغن زیتون است؛ زیرا روغن زیتون حاوی پروتئین کمتری است. بااین‌حال، آلرژی به روغن هم می‌تواند ایجاد شود. واکنش‌های آلرژیک جدی به میوه زیتون نادر است و واکنش‌های پوستی رایج نیستند؛ اما مستند شده‌اند.”

علائم حساسیت به روغن زیتون

علائم حساسیت به روغن زیتون می‌توانند بسته به نحوه تماس (مصرف خوراکی، استفاده موضعی یا استنشاق) و شدت حساسیت متفاوت باشند. برخی از رایج‌ترین علائم عبارت‌اند از:

علائم پوستی

یکی از شایع‌ترین علائم که ممکن است در نقاط تماس با روغن زیتون یا به‌صورت عمومی رخ دهد، خارش است. همچنین تماس مستقیم با روغن زیتون می‌تواند باعث قرمزی و تورم پوست شود. در برخی موارد هم استفاده موضعی از روغن زیتون ممکن است باعث بروز کهیر یا تشدید اگزما شود.

علائم گوارشی

مصرف خوراکی روغن زیتون در افراد حساس ممکن است باعث درد شکم، نفخ و مشکلات گوارشی شود. علائمی مانند تهوع و استفراغ معمولاً در موارد شدیدتر دیده می‌شود. یکی دیگر از علائم گوارشی که می‌تواند پس‌از مصرف روغن زیتون در صورت حساسیت رخ دهد، اسهال است.

علائم تنفسی

استنشاق ذرات روغن زیتون یا بخار آن ممکن است باعث مشکلات تنفسی شود. سرفه یا خس‌خس سینه معمولاً در افرادی که حساسیت شدید دارند، دیده می‌شود. البته آبریزش بینی یا عطسه هم مشابه آلرژی‌های فصلی ممکن است رخ دهند.

علائم عمومی

برخی افراد پس‌از مصرف یا تماس با روغن زیتون دچار سردرد می‌شوند. همچنین واکنش‌های آلرژیک ممکن است گاهی با احساس خستگی و ضعف همراه باشند. در موارد نادر، حساسیت شدید می‌تواند به شوک آنافیلاکتیک منجر شود که یک وضعیت اضطراری پزشکی است و نیاز به درمان فوری دارد.

دلایل حساسیت به روغن زیتون

حساسیت به روغن زیتون می‌تواند به دلایل مختلفی بروز کند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین عوامل می‌پردازیم:

واکنش به پروتئین‌های موجود در زیتون

روغن زیتون طبیعی ممکن است حاوی مقدار کمی از پروتئین‌های زیتون باشد. در برخی افراد، این پروتئین‌ها می‌توانند باعث تحریک سیستم ایمنی و بروز علائم حساسیت شوند.

آلرژی به زیتون یا گرده درخت زیتون

برخی افراد به زیتون یا گرده درخت زیتون حساسیت دارند. این حساسیت ممکن است به روغن زیتون به‌ویژه اگر روغن به‌صورت کاملاً خالص و فرآوری‌نشده باشد، گسترش یابد.

حساسیت به ترکیبات شیمیایی

برخی از روغن‌های زیتون از برندهای نامعتبر ممکن است حاوی مواد افزودنی، نگهدارنده‌ها یا آلاینده‌هایی باشند که می‌توانند باعث بروز حساسیت شوند. همچنین، اگر روغن زیتون در شرایط نامناسب نگهداری شود، ممکن است اکسید شود و ترکیبات تحریک‌کننده تولید کند. در این باره خوب است که به مطلب زیر از سایت دلفین توجه فرمایید:

 زیتون از هر نوعی که باشد، چه سبز و چه سیاه باید در محل مناسبی نگهداری شود تا بتوان برای مدت زیادی از آن استفاده کرد. یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید، قراردادن زیتون‌ها در یک ظرف شیشه‌ای مناسب است. سپس زیتون‌های خود را به‌دور از نور مستقیم خورشید انبار کنید. خنک‌بودن محل قرارگیری زیتون‌ها یکی دیگر از نکات مهمی به شمار می‌آید که در این زمینه باید به آن توجه داشت. چنانچه همین موارد به‌ظاهر ساده را رعایت کنید، زیتون‌هایتان عمر مفید بالایی خواهند داشت.

حساسیت تماسی

استفاده موضعی از روغن زیتون، به‌ویژه در افراد با پوست حساس یا کسانی که دچار اگزما هستند، می‌تواند باعث تحریک پوست و بروز واکنش‌های آلرژیک شود.

مشکلات گوارشی و بی‌تحملی غذایی

در برخی موارد، مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) می‌توانند با مصرف روغن زیتون تشدید شوند که این موضوع به‌معنای حساسیت واقعی نیست، بلکه یک نوع بی‌تحملی غذایی است.

چگونه حساسیت به روغن زیتون را تشخیص دهیم؟

تشخیص حساسیت به روغن زیتون نیازمند مراجعه به پزشک و انجام آزمایش‌های تخصصی است. در ادامه، روش‌های رایج برای تشخیص این نوع حساسیت آورده شده است:

•  تست پوستی: در این تست، مقدار کمی از روغن زیتون یا ترکیبات آن به پوست تزریق یا روی پوست قرار داده می‌شود. در صورت بروز واکنش (مانند قرمزی یا خارش)، احتمال حساسیت وجود دارد؛
•  تست خون: آزمایش خون می‌تواند برای بررسی میزان آنتی‌بادی‌های خاص (IgE) در بدن به کار رود. اگر این آنتی‌بادی‌ها در واکنش به روغن زیتون افزایش یافته باشند، حساسیت تأیید می‌شود؛
•  آزمایش حذف و بازگشت (Elimination Diet): در این روش، روغن زیتون به‌مدت چند هفته از رژیم غذایی حذف می‌شود و سپس به‌آرامی دوباره به رژیم اضافه می‌شود تا تأثیر آن بر بدن بررسی شود.

مدیریت و درمان حساسیت به روغن زیتون

اگر به روغن زیتون حساسیت دارید برای جلوگیری از واکنش‌های گوارشی یا عمومی از مصرف روغن زیتون در غذاها خودداری کنید. برچسب مواد غذایی را به‌دقت بررسی کنید تا از وجودنداشتن روغن زیتون مطمئن شوید. به‌جای روغن زیتون می‌توانید از روغن‌های گیاهی دیگر مانند روغن نارگیل، روغن آووکادو یا روغن کانولا به‌عنوان جایگزین استفاده کنید.
اگر حساسیت تماسی دارید از استفاده از روغن زیتون در محصولات آرایشی و بهداشتی خودداری کنید. محصولاتی که حاوی روغن زیتون هستند، ممکن است باعث تشدید علائم شوند. در هر صورت برای مدیریت بهتر حساسیت، حتماً با یک متخصص آلرژی مشورت کنید. همچنین توصیه می شود در این باره ویدئو زیر را مشاهده کنید:

سخن پایانی

علائم و دلایل حساسیت به روغن زیتون متفاوت است. حساسیت به روغن زیتون، هرچند نادر، می‌تواند باعث بروز علائم مختلفی مانند خارش، مشکلات گوارشی یا علائم تنفسی شود. دلایل این حساسیت می‌تواند شامل واکنش به پروتئین‌های موجود در زیتون، آلاینده‌ها یا حساسیت تماسی باشد. با اجتناب از مصرف یا تماس با روغن زیتون و استفاده از داروهای مناسب در صورت بروز علائم می‌توانید حساسیت خود را کنترل و از بروز عوارض جدی جلوگیری کنید.