آب ژاول NaOCl پس از چه مدت موجب تصفیه آب می شود؟

این محلول که متأسفانه برخی افراد به اشتباه آن را با وایتکس یکی می دانند، اگر با غلظت 10 درصد، به مدت 15 الی 30 دقیقه در آب بماند، به طور کامل آب را تصفیه و ضدعفونی می کند. البته باید توجه داشته باشید که هرچه غلطت آب ژاول بیشتر و میزان آلاینده های آب کمتر باشد (غلظت آب ژاول بین 10 تا 16 درصد است)، به نسبت مدت زمانی که منجر به تصفیه آب خواهد شد، نیز کاهش می یابد.

آب ژاول یا هیپوکلریت سدیم برای تصفیه آب، فاضلاب های صنعتی و استخرهای آب بزرگ خانگی و غیرخانگی کاربرد دارد. در واقع درصد اندک سمی بودن این محلول نسبت به سایر مواد تصفیه کننده برای تصفیه آب مورد استفاده قرار گیرد.

اما اینکه این فرآیند چگونه انجام می شود و چه تغییراتی را برای تصفیه آب انجام می دهد، خود یک بحث مفصل است که در ادامه به تشریح و بررسی این موضوع مهم می پردازیم. تا با آگاهی بیشتر از این محلول جهت ضدعفونی کردن آب با حجم های متفاوت استفاده کنید.

آب ژاول چیست؟

طبق گفته سایت chlorineinstitute:

Sodium hypochlorite (NaOCl) is a solution made from reacting chlorine with a sodium hydroxide solution. These two reactants are the major co-products from most chlor-alkali cells. Sodium hypochlorite, commonly referred to as bleach, has a variety of uses and is an excellent disinfectant/antimicrobial agent.

هیپوکلریت سدیم (NaOCl) محلولی است که از واکنش کلر با محلول هیدروکسید سدیم ساخته شده است. این دو واکنش دهنده، محصولات مشترک اصلی اکثر سلول های کلر قلیایی هستند. هیپوکلریت سدیم که معمولاً به عنوان سفید کننده نامیده می شود، کاربردهای مختلفی دارد و یک ضد عفونی کننده/ضد میکروبی عالی است.

به طور کلی آب ژاول یا هیپوکلریت سدیم یک مایع زردرنگ با درصد خلوص 10 تا 16 درصد است. که در صنعت با نام های متفاوتی از جمله کلر مایع، آنتی فرمین و اکسید کلراید سدیم شناخته می شود و جهت تصفیه آب های صنعتی، غیرصنعتی، استخرها و … به کار برده می شود. بوی این محلول تند و تیز بوده و به سرعت با آب واکنش می دهد، تا با ضدعفونی کردن آب و از بین بردن هرگونه ویروس و باکتری، درصد پاکیزگی آن را به حد ایده آل و استاندارد برساند. همواره توجه داشته باشید که ورود این محلول با داخل بدن و زخم ها بسیار خطرناک بوده و در صورت بروز این مشکل می بایست سریعاً به پزشک مراجعه کنید. علاوه بر این به لحاظ اینکه آب ژاول یک مایع فرار است و افزایش دمای محیط موجب تجزیه آن می گردد، حتماً این محلول را در ظروف مات و در بسته نگهداری نمایید.

کاربردهای اصلی آب ژاول

همان طور که در ابتدا نیز به آن اشاره نمودیم آب ژاول اغلب جهت تصفیه آب، فاضلاب و استخر به کار برده می شود و از جمله کاربردهای اصلی این محلول شناخته شده است. نحوه کاربرد آب ژاول در رابطه با تصفیه آب، استخر و فاضلاب به شرح زیر است:

تصفیه آب با آب ژاول

وجود انواع باکتری، قارچ و میکروارگانیسم در آب از تهدیدات اصلی سلامتی انسان هستند و به شدت بدن را تحت تأثیر قرار می دهند. از آنجایی که آب ژاول یکی از تصفیه کننده های اصلی آب محسوب می شود و نسبت به سایر مواد درصد سمی بودن کمتری دارد، در بسیاری از مراکز، مؤسسات و حتی بخش خانگی جهت تصفیه آب به کار برد می شود. بدین منظور براساس حجم آب، مقدار مشخصی از آب ژاول به مدت 10 الی 20 دقیقه درون آب ریخته شده، تا انواع باکتری و مواد سمی و مضر درون آب را از بین ببرد و منجر به تصفیه شدن آب گردد.

تصفیه استخر با آب ژاول

 آب استخر نیز به دلیل حضور مستمر افراد مختلف و همچنین تماس مستقیم بدن آنها با آب به سرعت کثیف و حاوی انواع باکتری، قارچ و مواد مضر می گردد. پس به عنوان یکی دیگر از کاربردهای اصلی آب ژاول، مقدار مشخصی از آن براساس ابعاد استخر و میزان آب موجود در آن، به آب استخر اضافه شده، تا به جنگ انواع باکتری و قارچ بروند. لازم به ذکر است که تحقیقات و بررسی های به عمل آمده در این زمینه نشان داده که آب ژاول تأثیر بسزایی در حذف آلاینده ها و مواد مضر درون آب دارد و از همه مهمتر به پوست انسان هیچگونه آسیبی وارد نمی کند.

تصفیه فاضلاب با آب ژاول

در سه دهه اخیر به طور گسترده از آب ژاول برای تصفیه فاضلاب های صنعتی و غیرصنعتی استفاده می شود. قدرت حذف آلاینده ها، باکتری ها، قارچ ها و سایر مواد مضر موجود در آب به واسطه استفاده از آب ژوال بسیار بالا بوده و در وهله اول با یون های سیانید موجود در فاضلاب واکنش برقرار می کنند. تا با شکستن ساختار آنها، بتوانند درصد سمی بودن این مواد مضر را به حداقل میزان ممکن برسانند. البته در بعضی از فاضلاب های صنعتی به دلیل بالا بودن درصد مواد مضر و آلاینده ها، فرآیند تصفیه فاضلاب با آب ژاول طی چند مرحله انجام می گردد و در نهایت موجب تصفیه کامل آب های صنعتی تا حد قابل توجهی خواهد شد.

آب ژاول بعد از چه مدت زمانی آب را تصفیه می کند؟

به طور معمول فرآیند تصفیه آب با آب ژاول براساس مؤلفه هایی نظیر غلظت آب ‌ژاول، نوع و میزان آلاینده‌ های موجود در آب اولیه و همچنین شرایط محیطی مانند دما و pH آب ممکن است بین چند دقیقه تا چند ساعت به طول بینجامد. اما معمولاً با توجه به اینکه آب نسبت به استخر و فاضلاب های صنعتی و غیرصنعتی درصد کمتری آلاینده، باکتری و قارچ دارد، این بازه زمانی معمولاً بین 15 الی 30 دقیقه متغیر است.

به عبارت دیگر باید گفت که آب ژاول بعد از 15 دقیقه تا 30 دقیقه می تواند آب را به طور کامل تصفیه نموده و تمامی مواد مضر، آلاینده ها، قارچ، باکتری و انواع میکروارگانیسم را از بین ببرد. البته اگر طی آزمایشات و بررسی های اولیه مشخص شود که میزان آلاینده ها و میکروارگانیسم ها بیش از حد مجاز باشد، اصلاً انتظار نداشته باشید که تصفیه آب طی این بازه زمانی تعریف شده انجام گردد. چرا که این کار باید طی چند مرحله انجام شود، که خود مستلزم صرف زمان بیشتری خواهد بود.

مزایای استفاده از آب ژاول

استفاده از آب ژاول به عنوان یکی از قوی ترین و مؤثرترین تصفیه کننده های آب مزایای متعددی دارد. که بعضی از مهمترین آنها به ترتیب زیر است:

• درصد سمی بودن اندک نسبت به سایر مواد نظیر کلر
• نداشتن گاز و عدم بروز مشکلات پوستی پس از تصفیه آب (این ویژگی سبب شده تا همواره برای تصفیه آب استخرها از آب ژاول استفاده شود.)
• نداشتن قابلیت اشتعال و انفجار در مقایسه با گاز کلر و سایر مواد تصفیه کننده آب
• اثربخشی بالا و صرفه جویی در هزینه و زمان تصفیه آب

نکته قابل توجه اینکه؛ هنگام استفاده از آب ژاول می بایست از دستکش و عینک مخصوص استفاده کنید. زیرا تماس مستقیم با بخار هیپوکلریت سدیم موجب سوزش و خارش دست و چشم ها می شود. از طرف دیگر حتماً در فضای باز اقدام به استفاده از آب ژاول کنید، تا دچار مشکلی تنفسی و تنگی نفس نشوید.

سوالات متداول

• ۱. آیا می‌توان از آب ژاول برای تصفیه آب شرب استفاده کرد؟

بله، اما باید به دقت از آن استفاده کنید. آب ژاول در غلظت پایین (۱۰ تا ۱۶ درصد) برای تصفیه آب شرب مناسب است. کافی است مقدار مشخصی از این محلول را با توجه به حجم آب اضافه کنید و به مدت ۱۵ تا ۳۰ دقیقه صبر کنید. با این حال، پس از تصفیه، بهتر است آب را بررسی کنید تا میزان کلر باقی‌مانده استاندارد (۰.۲ تا ۰.۵ ppm) باشد. همچنین از مصرف آب تصفیه‌شده در صورتی که بو یا طعم تند داشته باشد، خودداری کنید.

• ۲. چرا آب ژاول نسبت به سایر مواد تصفیه‌کننده ایمن‌تر است؟

آب ژاول نسبت به کلر گازی یا سایر مواد تصفیه‌کننده، خطرات کمتری دارد. این محلول گاز تولید نمی‌کند، خطر اشتعال یا انفجار ندارد، و هنگام استفاده (در غلظت مناسب) برای پوست و بدن ایمن‌تر است. به همین دلیل، استفاده از آن در استخرها و مراکز خانگی بسیار متداول است. با این حال، باید از تماس مستقیم با بخارات یا مایع آن پرهیز کنید و از تجهیزات ایمنی مانند دستکش و عینک استفاده کنید.

• ۳. آیا می‌توان از آب ژاول برای تصفیه فاضلاب‌های صنعتی بسیار آلوده استفاده کرد؟

بله، آب ژاول یکی از بهترین گزینه‌ها برای تصفیه فاضلاب‌های صنعتی و غیرصنعتی است. این محلول با آلاینده‌های قوی مانند یون‌های سیانید واکنش نشان می‌دهد و ساختار آن‌ها را می‌شکند. اما در صورتی که آلاینده‌ها بیش از حد باشند، فرآیند تصفیه ممکن است به چندین مرحله نیاز داشته باشد و زمان بیشتری صرف شود. این ویژگی باعث شده تا آب ژاول در بسیاری از صنایع به عنوان یک راه‌حل مؤثر و اقتصادی استفاده شود.